Historie van Zwolle

Moderne Devotie

De Moderne Devotie is een belangrijke periode geweest in de Zwolse geschiedenis.

De spirituele stroming stond voor een vernieuwing van het christelijke gemeenschapsleven en is te zien als een hervormingsbeweging binnen de kerk en maatschappij. Je kunt het zien als de ‘Occupy beweging’ van de Middeleeuwen. Men kwam in opstand tegen het grote graaien van de kerk en men wilde terug naar de basis van het geloof. Persoonlijke levensheiliging en praktische levenswijsheid vormden het streven. De initiatiefnemers bestonden uit geestelijken en leken. Ze leefden in gemeenschap van tafel en goederen zonder een formele kloostergelofte af te leggen. Verschillende Zwollenaren speelden in de 15e eeuw een grote rol in de tijd van de Moderne Devotie. Vanuit Zwolle, Windesheim en Deventer werden de idealen van o.a. Geert Grote, Thomas a Kempis en Johan Cele verspreid over West-Europa. Onderwijs was een belangrijk kanaal om de geloofsovertuigingen van de Moderne Devotie uit te dragen. Daarom stichtte Johan Cele in Zwolle het allereerste voortgezet onderwijs ter wereld. Van over de hele wereld kwamen studenten naar Zwolle om zich met kennis te verrijken.

Wist je dat?

• Johan Cele de grondlegger is van het huidige onderwijssyteem, waarbij niet meer door je afkomst wordt bepaald op welk niveau je wordt onderwezen.
• Het oudste gymnasium ter wereld is nog steeds te zien in Zwolle
• ‘Verbinding’ nog steeds een belangrijk thema in Zwolle is.
• Moderne Devotie door de gemeente Zwolle formeel erkend is als onderdeel van de identiteit van de stad.

Hanzestad Zwolle

In de schaduw van de grote kerk, in 765 door Lebuinus en Marcellinus gesticht, ontstond het handelscentrum Zwolle.

Later werd dit de grote markt. Historici zijn het niet eens over het ontstaan van de naam Zwolle. Waarschijnlijk komt deze van het Latijnse ‘Suolle’of ‘Suollu’, een hooggelegen gebied dat bij overstromingen droog blijft.

Zwolle, dat in 1230 van de Utrechtse bisschop Willebrand van Oldenburg stadsrechten kreeg, groeide in de loop der tijd uit tot een stad van betekenis. Dit kwam voornamelijk doordat Zwolle een gunstige ligging aan de bestaande handelsroutes had. In 1407 trad Zwolle toe tot het Keulse kwartier van de Duitse Hanze. Als Hanzestad beleefde Zwolle in de 15e eeuw haar ‘Gouden Eeuw’. Ook op kerkelijk en cultureel gebied ontwikkelde Zwolle een rijke geschiedenis. De moderne Devoten zijn hier erg actief geweest, nog vele gebouwen herinneren aan hun aanwezigheid. Bij de Tourist Infopunt Van der Velde in de Broeren en in de museumwinkel van het Stedelijk Museum Zwolle is de Hanzestadwandeling verkrijgbaar.

Meer over de Hanzesteden

Het verhaal van de Blauwvingers

In de Middeleeuwen maakten de steden Zwolle en Kampen elkaar het leven zo moeilijk mogelijk. De Zwollenaren hadden een bijnaam voor de Kampenaren: Kampersteuren. De scheldnaam voor de Zwollenaren was ‘Blauwvinger’ omdat zij meineed gepleegd hadden ten opzichte van de Hertog van Gelre. Een andere verklaring kwam later, toen Zwolle het klokkenspel, uit de Grote Kerk, te koop aanbood aan Kampen. De Kampenaren gingen hiermee akkoord en kwamen op een dag met een wagen vol met geld. Het waren allemaal vierduitstukken en de Zwollenaren kregen blauwe vingers van het tellen van de koperen munten.