Tomás Halik

Laveren tussen atheïsme en orthodoxie De Tsjechische priester en hoogleraar filosofie en sociologie aan de Karelsuniversiteit in Praag, Tomás Halík (1948), is één van de meest gelezen en invloedrijke theologen van deze tijd. Halik groeide op in een seculier gezin, maar vond in de boekenkast werken die hem op het spoor zetten van het christendom - iets dat allerminst vanzelf sprak in het communistische Tsjechoslowakije van zijn jeugd. Hij studeerde filosofie, werd in het geheim tot priester gewijd, werkte als psycholoog met drugsverslaafden en ontwikkelde zich na de val van het communisme tot een toonaangevende publicist.

Wat maakt hem zo interessant en aansprekend? Met zijn concrete taalgebruik en heldere zienswijzen slaat hij een brug tussen geloof en scepsis, tussen christelijke zingeving en atheïstische levensoriëntatie. In zijn boeken scharniert hij voortdurend tussen geloof en twijfel en wellicht wordt hij daarom wel gezien als een boegbeeld voor twijfelende gelovigen. Hij weet de eeuwenoude Bijbelverhalen een hedendaagse betekenis te geven en schuwt niet de vinger te leggen op de paradoxale kant van geloof, bijbel en christendom. Integendeel, paradoxen horen bij het leven.

Zijn boeken bieden geen gestructureerd en systematisch opgebouwd wetenschappelijk betoog maar weten veeleer te verrassen met een essayistische stijl rijk aan filosofische overpeinzingen, psychologische observaties (opgedaan als psychotherapeut en later als biechtvader), cultuurkritiek en politiek-maatschappelijke vragen en visies. In deze colleges verdiepen we ons in het gedachtengoed van deze boeiende theoloog en laten we ons, hetzij als outsiders, hetzij als insiders, bevragen en verrassen door zijn zienswijzen.

Globaal overzicht van wat in de colleges aan de orde komt: I - Wie is Tomás Halík: context en levensgeschiedenis - De paradox van waarheid en weten; mystici en de 'negatieve theologie' II - Solidariteit met atheïsten: de heilige Thérèse van Lisieux - Nietzche en de dood van God III - De vraag naar en omgang met pijn en lijden (theodicee) - Mensvisie IV - Wetenschap en geloof - Samenlevingsaspecten: media, geweld en terrorisme

U leest minimaal één boek van Tomás Halík: ? Tomás Halík, Geduld met God. Twijfel als brug tussen geloven en niet geloven, Boekencentrum 2014; ISBN 978 90 239 2766 2; € 17,50 ? Tomás Halík, De nacht van de biechtvader. Christelijk geloof in een tijd van onzekerheid, Boekencentrum 2016; ISBN 978 90 239 7066 8; € 20,00

Docent: drs Riek van Haeringen Contact : jhvanhaeringen@dedakkapel.nl